TÜKENDİM, TÜKENDİM, TÜKENDİM ARTIK!- II


TÜKENDİM, TÜKENDİM, TÜKENDİM ARTIK!
II.BÖLÜM
psikoloji


İlk yazımızda Bay E. Adlı hayali bir kahramanın üzerinden “Tükenmişlik Sendromu”nu tanımlamaya, artık hastalık sınıflandırması içine alınan bu durumun aşamalarını anlatmaya çalışmıştık.
psikoloji


Tanımı bir kez daha yaparak başlayalım bu yazımıza da.

Tükenmişlik; işi gereği yoğun duygusal taleplere maruz kalan ve sürekli diğer insanlarla yüz yüze çalışmak durumunda olan kişilerde görülen fiziksel bitkinlik, uzun süreli yorgunluk, çaresizlik ve umutsuzluk duygularının, yapılan işe, hayata ve diğer insanlara karşı olumsuz tutumlarla yansıması ile oluşan bir sendromdur.
psikoloji

Araştırmacılar; duygusal tükenme, duyarsızlaşma ve kişisel başarı noksanlığı şeklinde 3 alt boyutu olan tükenmişlik belirtilerinin erken tespit edilmesi ve önleyici çalışmaların yapılması gerektiğini vurgulamaktadırlar.

psikoloji


Tükenmişliğin belirtilerini şöyle sıralayabiliriz:
  •  Anksiyete ve depresyon
  •  Kronik yorgunluk
  •  Uykusuzluk
  • Kızgın ve sinirli olma
  • Hazımsızlık, baş ağrısı, kalp çarpıntısı gibi fiziksel belirtiler
  • Motivasyon eksikliği, iş performansının düşmesi
  • Bilişsel süreçler, odaklanmada yetersizlik


psikoloji

Tükenmişlik Sendromunun örgütsel denen iş yaşamına bağlı nedenleri olduğu gibi, kişiye ait bireysel nedenleri de vardır.
Yapılan araştırmalarda bu iki faktör göz önünde tutularak alınması gereken önlemlerden söz edilir.
psikoloji
Örgütsel Düzeyde Tükenmişlikle Başa Çıkma Yolları
  •  Gerektiğinde yardımcı personel ve ek donanıma başvurmak,
  •  Serbest karar verme imkanlarını ve kararlara katılımı artırmak,
  • İşin gerektirdiği sorumluluk miktarını belirleyip, yetki ve sorumluluğu denkleştirmek,
  • Adil bir ödül sistemi geliştirmek,
  • İş yükünün aynı kişilerde birikmesini önlemek için zor işlerin eşit olarak dağıtılmasını sağlamak,
  •  Örgütsel değişimi sağlamak,
  • Takım çalışmalarını desteklemek,
  • Örgütsel bağlılığı sağlamak,
  • Örgüt içerisinde düzenli işleyen bir çatışma yönetim sistemi kurmak,
  • Görev tanımlarını açık ve net olarak belirlemek,
  •  Kişisel gelişim ve dinlenmeye önem vermek, çalışma saatleri içerisinde bunlara yeterli zamanı ayırmak,
  •  Örgüt içi iletişimin yeterli düzeyde ve kaliteli olmasını sağlamak,
  • Öğle yemeği ve dinlenme aralarını rahatlatıcı ve iş ortamından uzaklaştırıcı yerlerde vermek,
  • Kişileri yeni görevlere atamak,
  • Üst yönetimin desteğini sağlamak,
  • Yetki devri ile astların yaptıkları iş konusunda yönetsel beceri sahibi olmalarını sağlamak,
  • Sık sık pozitif geri bildirim vermek,
  • Uzun çalışma saatlerini kısaltmak,
  •  Örgüt içi danışmanlık hizmeti vermek,
  • Yerinde bir terfi politikası izlemek
  • Tatil ve sosyal etkinlik imkânlarını artırmak,
  • Hizmet içi eğitimler planlamak,
  • İşyerinde sosyal destek amaçlı gruplar kurmak,
  • Kariyer için fırsat tanımak.




Bireysel Düzeyde Tükenmişlikle Başa Çıkma Yolları
  • Tükenmişlikle ilgili bilgi sahibi olmak,
  •  Kendini iyi tanımak ve ihtiyaçlarını belirlemek,
  • İşle ilgili gerçekçi beklenti ve hedefler geliştirmek,
  • Kişisel gelişim ve danışmanlık gruplarına katılmak,
  • Nefes alma ve gevşeme tekniklerini öğrenmek, rahatlamak için müzik dinlemek, spor yapmak,
  • Kişinin insan olarak sınırlılıklarını bilmesi ve kabullenmesi,
  • Hobi edinmek,
  •  İşe başlamadan önce işin zorlukları ve riskleri ile ilgili bilgi edinmek,
  • Zaman yönetimi konusunda bilgi sahibi olmak,
  •  Tatile çıkmak,
  •  İşte ve özel hayattaki monotonluğu azaltmak,
  • Huzurlu bir yaşam tarzı belirlemek,
  • İşe ara vermek veya iş değişikliği yapmak
  • Kendisini stresle başa çıkma konusunda geliştirmek
  • Yardım için bir uzmana başvurmaktan çekinmeyin.


psikoloji

Bireysel olarak yapabileceklerimiz, örgütsel olarak yapılabileceklerden çok daha kolay görünmektedir. Çünkü bizim elimizde olan şeylerdir. Çalışma şartlarının düzenlenmesi yirminci yüzyılın başından beri üzerinde çalışılan bir alandır. Sosyal demokrasinin kökleştiği kimi ülkelerde elden edilen kimi çalışan hakları sayesinde iş yaşamında daha adil uygulamalar gerçekleşebilmektedir. Ancak günümüz dünyasında küreselleşmenin getirdiği yeni sorunlar, çok uluslu şirketlerin kendi ülkeleri dışında çalışanların şartlarına ve haklarına yeterince önem vermemesi iş yaşamında sorunları daha da artırıyor gibi görünmektedir.

Yine de birey olarak bunun farkında olmak, yasal sınırlar çerçevesinde örgütlenmek dışında yapabileceğimiz bireysel girişimlerle tükenmişliğin bizi ele geçirmesine engel olabiliriz. Çok iddialı gibi görünse de içimizde var olan potansiyelin farkında olarak daha mutlu bir yaşamın kapılarını aralayabiliriz.

Bin sevgi ve saygıyla…
Yazının ilk bölümü için tıklayınız
Konuk yazarımıza dair bilgi için tıklayınız

Kaynaklar:
  • DİŞ HEKİMLERİNİN MESLEKİ TÜKENMİŞLİKLERİNİN KİŞİLİK ÖZELLİKLERİNE GÖRE DEĞERLENDİRİLMESİ: HATAY ÖRNEĞİ, Yayınlanmamış Klinik Psikoloji Doktora Tezi (2018) ,  Dt. Seyfettin BABAT
  • TÜKENMİŞLİK SENDROMU AKADEMİSYENLER ÜZERİNDE BİR UYGULAMA (GOÜ Örneği),  Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 10 / 2 (2008). 69-96, Doç.Dr.Kadir ARDIÇ, Arş.Gör. Sema POLATCI


TÜKENDİM, TÜKENDİM, TÜKENDİM ARTIK!- II TÜKENDİM, TÜKENDİM, TÜKENDİM ARTIK!- II Reviewed by Seyfettin BABAT on Ocak 04, 2021 Rating: 5

24 yorum:

  1. Tam bir Pazartesi sabahı yazısı olmuş. Benim gelip geçici tükenmişliğim var. Mesela şu anda üzerimde tamamen bir tükenmişlik söz konusu. Ama yarın çok daha iyi olabiliyorum. Tavsiyeleri dinleyeceğim. Elinize sağlık.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Umarım bugün daha iyisinizdir :)
      Teşekkür ederiz :)

      Sil
  2. Yine ne güzel bir konu olmuş teşekkürler :)
    Ben de tam 9 ay kadar önce böyle tükenmiştim! Şimdilerde çok daha iyiyim ama ara ara afaganlar basmıyor değil. Şahsi listedekileri yapmaya çalışıyordum kendimce, ek maddeler de işime yarayacak.
    Sevgiler :)

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Zaman zaman hepimizde motivasyon düşüklüğü olabiliyor.Size de kolaylıklar diliyorum.
      Benden de sevgiler saygılar...

      Sil
  3. Yurdagül'cüğüm ben de hissediyorum tükenmişlik sendromünü, naçizane görüşüm bir insan çok sevdiği bir işi meslek olarak seçerse buna yakalanmaz, işini severek yapıyorsa yani. Aslında şu ülkede yaşamak bile başlı başlına insanı tüketiyor:(

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bir çok dinamik var,işini seversin ama amirler sana psikolojik baskı yapar ve zamanla işinden de soğuyabilirsin.Kendimizi fark etmek ve şarj etmenin yollarını bulmak gerek her koşulda.
      Teşekkür ederim Müjde abla :)

      Sil
  4. yaa bu sendromu yaşayan insanlarla çok çıkıyo mu karşınaaaa, yani nasıl bıkkın ve isteksizler mi?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Metropol yaşamı getiriyor biraz da bunu :( İstanbul'da çok normal...

      Sil
  5. Tükenmişlik sendromunun başlıca sebeplerinden biri yanlızlık olduğunu düşünüyorum ben. Yanlız insan, karşısına çıkan her olumsuzlukta ağlanıp sızlanmaya hazırdır zannımca. E buna bir de monoton yaşam, sosyal hayat yetersizliği, gelecek kaygısı dahil olunca değil tükenmişlik sendromu ağır depresyon kapıda beliriyor.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Tükenmişliğe bir çok sebep etken olabilir.Büyük şehirler de bu riski arrtırıyor diye düşünüyorum.
      Sevgilerimle...

      Sil
  6. Çok sık duyduğum bir konuydu ama açıkçası düzgün bir bilgim yoktu, çok açıklayıcı oldu benim için, çok teşekkür ederim. :)

    YanıtlaSil
  7. Nefes çalışmalarını ben de sık sık yapmaya çalışıyorum, strese çok iyi geliyor.
    Çok farkındalıklı bir yazı olmuş, teşekkürler canım 😊

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Ben de yaptığım çalışmalarda diyafram nefesi almayı bilmediğimizi fark ediyorum.Anlatıyorum,öğretip,uygulatmaya çalışıyorum.Nefes çok önemli çünkü...

      Sil
  8. Tükenmişlik duygusuna karşı bireysel yöntemlerden bazılarını uyguluyorum. Ne yazık ki stresli iş yaşamında çoğu insanın başına geliyor. Belki öncelikleri belirleyip imkan varsa daha serbest iş olanakları bulmak engelleyici olabilir 😊

    YanıtlaSil
  9. Tükenmişlik sendromu deyince, bu kavramı hayatımıza katan bir sanatçıdan bahsetmemek olmaz, Hürrem'i oynayan kız bir hayli konuşulmuştu bir dönem

    YanıtlaSil
  10. Bunlar hep insanlarla uğramaktan oluyor. Kesinlikle öyle teşekkürler

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Dağ başında derviş olmak kolaydır diye bir söz geldi aklıma.O yüzden insanlarla da belli bir uyumu yakalayarak yaşamak önemli sanki...

      Sil
  11. Eskiden olmayıp da şimdilerde ortaya çıkan bu modern çağ hastalıklarının en kolay çözümü ne ola ki? Mânevî alanda kendini geliştirmek olabilir gibi sanki...

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Söylediğiniz de uygulanabilir bir yöntem tabi ki...
      Teşekkürler...

      Sil
  12. Herkeste bir tükenmişlik sendromu var,hekimlerde bile.. :) Bundan kurtulmanın yolları da tavsiyelerinize uymak, bir de sizin gibi psikolojik danışmanlara başvurmak,insanın tek başına bu sorunların üstesinden gelmesi biraz zor,yardıma ihtiyacı olabilir..😊

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bu arada korona yüzünden de iyice arttı maalesef :(

      Sil

Blogger tarafından desteklenmektedir.