A ve B Tipi Kişilik Özellikleri



Yüksek Lisans derslerinde hocalarımız sık sık A tipi ve B tipi kişilik özelliklerinden bahsederdi.Hatta bunu bir hocamız derste ayrıntılı olarak anlatmış ve A tipi kişilik özellikleri taşıdığını da itiraf etmişti.Yeni okuduğum Kayıp Kız romanında da cümle aralarında sık sık A tipi kişilik lafı geçiyor.Kitabı okuyanların bu konuda algıda seçiciliği yoksa dikkatlerinden kaçmış olabilir.Kitapta bile rahatlıkla anlatıldığına ve açıklamaya yapılma gereği duyulmadığına göre demek ki Amerika halkı A ve B tipi kişilik özelliklerini biliyor diye düşündüm.


Konuyla ilgili Uzm.Dr.Emine Filiz Uluhan'ın yazmış olduğu yazıyı sizlerle paylaşmak istedim.Bakalım siz hangi kişilik özelliğine sahipsiniz?
1970’li yıllarda kalp ve damar hastalıklarına daha çok kimlerin yakalandığını ve risk faktörlerini araştırırken kalp hastalıklarına sahip bireylerin kişilik yapılarındaki bazı ortak özellikler bilim adamlarının dikkatini çekmiştir. Kalp rahatsızlığı eğilimli davranış kalıpları olarak tanımlanan özellikler daha sonra diğer bilim adamlarının da katkılarıyla A ve B tipi kişilik özellikleri olarak isimlendirilmiştir. Hiçbir birey birbirinin benzeri ve kopyası değildir. Bu terimleri en doğru şekilde yorumlarsak bir uçta A tipi, diğer uçta B tipi kişilik özelliklerinin bulunduğu bir yelpazenin herhangi bir noktasına yakın bulunabiliriz. A tipi kişilik özellikleri ağır basan bireyler genelde aceleci olup, aynı anda birden fazla işi yapmak isterler. Her türlü zorluğun üstesinden gelerek başarıya odaklanmışlardır. İktidar sahibi olmak isterler. Toplumda göz önünde olur, tanınmaktan, rekabetten hoşlanırlar. Zamanları çok kıymetlidir. Zamanı boşa harcamaktan hoşlanmazlar. İşlerini en kısa sürede en iyi yapmak isterler. Çabuk öfkelenirler, kendilerinden daha rahat, kalender, ağır insanları ayak bağı olarak görürler. B tipi kişilik özellikleri taşıyan bireyler ise aceleci olmayan, rahat karakterli insanlardır. Çok çalışsalar bile, A tipi insanlar kadar kendilerini baskı altına sokmazlar. Kolay öfkelenmezler, rekabetçi değildirler. Yukarıda en başta izah edilen şekilde insanların hepsi bu tanımlara birebir uymazlar. A veya B tipi kişiliklere ne kadar yakın veya uzak bir noktada bulunulduğu, davranış özelliklerini değiştirse de insanların bazen A, bazen B tipindeki gibi davranacağı durumlar da bulunabilir.

A ve B tipi kişilik özelliklerini üç grupta toplayabiliriz.
 A tipi insanların rekabet etme çabası, B tipi insanlara göre daha fazladır.
 A tipi insanlar bir işi zamanında yetiştirmek gibi zorlayıcı bir etken olmadan da hızlı ve çok çalışmaya yatkındırlar. 
A tipi insanlar zamanla yarışır. B tipi insanlar ise ertelemeye yatkındır. 
A tipi insanlar için zaman çok değerlidir ve kesinlikle boşa harcanmamalıdır. 
A tipi insanlar engellenmeye dayanamaz, engellenme durumunda B tipi insanlara göre daha çok öfkeye kapılır, düşmanca tutum sergileyebilir.
 Yapılan psikolojik araştırmalar A tipi insanların başarı için çaba gösterme, zamana karşı yarış ve düşmanca tepkiler verme özelliklerinin aşırı kontrol etme isteklerinden kaynaklandığını göstermektedir.
 A tipleri kendilerine bir şeye sahip olamayacakları söylense bile o şeyi istemeye devam ederler ve başarmak için çaba gösterirler.
 A tipi insanların stresten uzak, stres yokmuş gibi davransalar da stres testlerinde kalp hızları ve tansiyonlarının B tipi insanlara göre daha fazla yükseldiği görülmüştür. 
A tipi insanların vücutları tepki vermesine rağmen yorgunluk ve benzeri sıkıntıları kabul etmemeleri zorluklar karşısında kontrol yetilerini kaybedecekleri korkularından yada yüksek başarı için hedefe ulaşma yolunda çıkan engellerle baş etmeyi öğrenmelerinden kaynaklanmaktadır.
 A tipi insanlar daha başarılı olmakla birlikte bu kişiler bazen zaman baskısı yaşadıklarından alternatif yaklaşımları düşünmemek ve pratik yaklaşımları görememek yüzünden başarısızlıklar yaşayabilirler.
 A tipi insanlar kendilerine daima yüksek hedefler koyarlar ve onları ateşleyen ana dürtü rekabettir. Basit görevler ve kolay hedeflerde A tipi kişiler başarısız olabilir.
 A tipinin kontrol duygusuna en büyük tehdit rekabeti başka birinin kazanabileceği olasılığıdır.
 A tipi kişilerin rekabet gerektiren oyunlarda oyunu kazanacaklarına dair öz güvenleri daha yüksektir. Kaybetmeleri halinde ise hayal kırıklıkları büyük olur. 
A tipi öğrencilerin akademik kariyerlerinde derece alma ve ders dışı sosyal faaliyetlerde bulunma olasılıkları daha fazladır. Bir çok araştırma iş hayatında da yöneticilerin genelde A tipi kişilik özellikleri taşıdığı, böyle kişilerin daha hızlı yükseldiği ve ekonomik açıdan daha fazla kazandıklarını göstermektedir. Özetlersek, A tipi insanlar, B tipi insanlara göre daha çok çaba göstermekte ve daha başarılı olmaktadır. Fakat daha başarılı olmalarına rağmen A tipleri daha uzun süreler boyunca çalışırlar. İşlerinden hiçbir zaman B tipleri kadar memnun olmazlar. 
1975 yılında Rosenman ve ark. 8.5 yıl takip ettikleri bir grupta A kişilik tipi erkeklerin B tipi erkeklere göre kalp hastalıklarına yakalanma riskinin iki kat fazla olduğunu saptamıştır. Aynı yıl yapılan başka bir araştırmada A tipinin sigara ve kollesterol düzeylerine göre kalp hastalığı riskini daha belirgin olarak arttırdığı gözlenmiştir. A tipi davranışlarda kalp hastalıklarını tetikleyen ana faktörün öfke ve düşmanlık duyguları olduğu kabul edilmektedir. Öfke kontrol programları birçok ülkede sistemik olarak uygulanmakta ve kalp hastalıkları riski düşürülmeye çalışılmaktadır. Yüksek öfke ve düşmanlık hisleri, kardiyovasküler hastalıklardan ölüm riskini arttırmakta, bağışıklık sistemini zayıflatmakta, ağrı eşiğini düşürmekte ve kollesterol düzeylerini yükseltebilmektedir. Ufak tefek sıkıntıları ve tatsızlıkları önemsemez, öfkemizin esiri olmaz, affederek düşmanlıkları unutur, dostluklarımızı arttırırsak, hayattan zevk alabilmeyi öğrenirsek, stres ve kaygıdan uzak kalabilirsek, her zaman umutlu olursak, yaşamın mizahi yönlerini görebilirsek, hem daha mutlu olur, hem de kardiyovasküler hastalık riskini azaltabiliriz.


A ve B Tipi Kişilik Özellikleri A ve B Tipi Kişilik Özellikleri Reviewed by Yurdagül Çelik on Ocak 09, 2022 Rating: 5

54 yorum:

  1. Tavşan ve kaplumbağa fotoğrafına bayıldım. Bu kişiliklerin ikisinin ortası yok mu acaba ben ikisinin harmanlanmış verisyonuyum sanki 😁

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Tamamen A kişilik yada tamamen B kişilik özelliği taşımayız çoğu zaman.Daha çok A özellikleri varsa kişiye A kişilik diyoruz ama genelde harmanlaşmış özellikler taşıyoruz.Umarım doğru anlatabilmişimdir.Daha çok konuşarak anlattığım için bazen yazarak anlatmak eksik gibi geliyor bana...

      Sil
  2. Tipik bir A' yım. Vallahi şaşkınlıkla okudum nerdeyse çoğu bende mevcut olan özellikler. Tamamen diyemeyeceğim ama çok benzeştirdim kendimi. Bilgilendirdiğiniz için çok teşekkürler. Harika bir paylaşım olmuş!

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Teşekkürler :) Sadece bu konuda eğitim alan kişiler değil,hersekin de bu kişilik özelliklerini bilmesini istedim :)

      Sil
  3. Hmmmm....demek ismi lazım değil kımıl zararlısının kalpten gitmesi yakındır:))))e bu da iyi:))))çok iyiydi, teşekkürler.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Evet yöneticiler daha çok A tipi oluyor.Bu arada ben de A Tipi özellikleri baya taşıyorum :)Mükemmeliyetçi kişiler de A :) Benim de kalp krizim yakın olabilir :)

      Sil
    2. Aaaa aman Allah korusun ..:( öyle deme sakın:(

      Sil
    3. Biraz A daha çok B grubuyum telaş etmeme gerek kalmıyor sanırım:)) canım eline sağlık özledim yazılarını artık geç saatlere kadar oturamıyorum:)) kucak dolusu sevgiler.

      Sil
    4. Biz de en kısa zamanda dönmenizi bekliyoruz :))

      Sil
  4. C yok mu hocam? :)
    Bu sefer kendimi bulamadım pek bu özelliklerde :)

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bazı özelliklerimiz A bazıları da B.Ben sizin B'ye daha yakın olduğunuzu düşünüyorum.Yazdıklarınızdan edindiğim izlenim doğrultusunda :)

      Sil
  5. İnsanlar işine geldimi hızlı hareket edebiliyor, işine gelmezse de ağırdan alıyor kanaatindeyim. :)

    Zihinsel olarak a tipi olmam gerek ama yaşım ilerledikçe b tipine yöneliyorum sanki. Hayatta hiçbir zaman hırslı olmadım. Bu konuda da iyi bir b'yim sanırım. Fakat insanların randevulara geç gelmesi, işleri aksatmaları falan beni çok rahatsız ediyor.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Randevulara geç gelen insanlara sinirlenmeniz A tipi kişilik özelliği :)Davranış davranış incelemek gerek :)

      Sil
  6. Ben de işletme yüksek lisansı yaparken öğrenmiştim bu kişilik tiplerini;)Paylaşımınız için teşekkürler
    Feride

    YanıtlaSil
  7. Bize okulda öğretmişlerdi:) ve kesinlkle A yım

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bu mevzuyu bilen arkadaşlar çıktıkça ben de mutlu oluyorum :)

      Sil
  8. Benim özelliklerim A tipine benziyor , olmadık işler yaratırım kendime. Aceleciyim ama rahat insanlara da imrenirim . Can çıkmadan huy çıkmazmış.
    Son cümlelerle işin sırrını söylemişsiniz zaten . Kaleminize sağlık , bir de karikatürleri merak ediyorum , siz mi çiziyorsunuz?

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Karikatürleri internetten konuya uygun olarak bulup koyuyorum ki zevkle okunsun.Maalesef karikatür çizme yeteneğim yok :(Konuşma yönüm kuvvetli benim :)

      Sil
  9. Bildiğiniz A tipiyim ben yaaa:) Kaleminize sağlık... Sevgiler...

    YanıtlaSil
  10. Düşünme yapısı A tipi kişiliğe, iş yapma konusunda da B tipi kişiliğine daha yakın hissettim kendimi :D
    Teşekkürler, ilginç ve faydalı bir yazı olmuş :))

    YanıtlaSil
  11. çok güzel bir yazı olmuş. ben de A tipiyim.. maalesef. kendime çok eziyet ettiğimi düşünüyorum bazen.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bu özelliğinizi fark etmek ilk adım ikinci adım ise nasıl törpüleyebilirsiniz...

      Sil
  12. tabletten yazınca yorum diğer yanıt alanına girdi neyse yabancı yer değil:)))))

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Hiç sorun yok :)) Valla biz de özledik :)) Arıyor gözlerimiz:)) Geçen tavşanlı yazıyı görünce sevindim :))

      Sil
  13. Ben her ikisiyim sanirim duruma göre...

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Dengeli olması çok iyi :) Ben A'ya yatkınım.Zorlu oldu o yüzden benim için hayat.Ama tabi kendimle uğraşıp,genişlettim biraz kendimi :)

      Sil
  14. Etkileyici blogunuzu yeni keşfettim ama artık takipteyim, bize de bekleriz,

    http://hedefbodrum.blogspot.com.tr/

    YanıtlaSil
  15. a tipi zor yaaa. ben b tipiyim tümüyle :)

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. O zaman hiç yükselme hırsı filan yok sende :) Uzun yaşarsın sen :)

      Sil
  16. Ben ikisin arasında kaldım A ve B ben bide hem işlerimi çabuk bitirmenin peşine düşerim hemde sinirli bir yapı var birazda :))) Ehh Arada kalmak da iyidir galiba :)) Güzel bir paylaşımdı emeğinize sağlık sevgiler:))

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Hangi özellikleriniz A,hangileri B onları bulup,A özelliklerinden sizi çok yıpratanları yumuşatıp B ye geçişi sağlamak gerek :)

      Sil
  17. Aaaa, ben bu postu yayınladığında bayağı zor günler yaşıyordum, hem de süperB kişilikli arkadaşımla. Tam bir A olmam bile işe yaramadı :))
    Aslında çok telaşlı değilim ben, egoistim biraz da. Rahatıma düşkünüm de. Kazanmayı seviyorum. Ama bir anda da vazgeçebiliyorum soğuyunca.
    Güzeldi çok sevdim bunu Yurdagül kızım. Sayende kendimizi tanıyoruz. Çok teşekkürler. Bugünlerde uyku tutmuyor, sessizlik iyi geliyor bu saatlerde okuyup, yazmak için. Sevgiler kızım :)

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. A tipi kişilik ile B tipi kişilik çok fazla anlaşamazlar :( İkisinin de ortayı bulup uzlaşması gerekir.Kendimizi tanımak için ara ara böyle farkındalık yazıları yazacağım :)) Güzel ve düşündürücü şiirlerini bekliyoruz.Sevgiyle kucaklıyorum seni ablacığım :)

      Sil
  18. Amann, ben A tipiymişim eşim B. Hayırlısı :)))

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Sıkıntı oluyordur aranızda o zaman :( Dilerim dengeyi sağlayabiliyorsunuzdur...

      Sil
  19. tiplerim değişiyor olaya ve vakte değişiyor

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Hangi tarafa daha yatkınsınız ona bakmak lazım :) Ben A tipi :)

      Sil
  20. Bende "A" özellikleri ve "B" özellikleri var. Ruh halime göre bazen "A" baskın oluyor bazen "B" :)

    YanıtlaSil
  21. A kişilik özelliğine yakınım ben de. Dün bunu düşünmüştüm ne kadar aceleci ve heyecanlı yapım var, kalbim ne kadar dayanır diye düşünmüştüm. Bugün bu yazıyı okudum. Emeğine sağlık. Sonda yazdığın tavsiyelere uymak lazım ����

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. İnşallah faydalı olur :) Güzel bir tesadüf olmuş :) Gerçi tesadüflere de pek inanmam :) Olması gereken buymuş :) Sevgilerimle :)

      Sil
  22. Sanırım ben de her ikside olmalı,karışık sandviç gibi.. :) Detaylı bilgiler için emeğinize sağlık..😊

    YanıtlaSil
  23. A tipi çıktım ama hayat beni biraz B tipine de kaydırdı sanki..O nedenle ikisiyim diyebilirim Yurdagülcüm :)

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. E güzel B tipine kayıyor olması Sevilciğim :)

      Sil
  24. Tam bir A tipiyim çok memnun olmasam da yapım böyle

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Biraz daha esnemeyi öğrenmek,hayatı biraz daha rahatlatabilir belki :)
      Sevgilerimle :)

      Sil

Blogger tarafından desteklenmektedir.